ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

  ΕΠΙΚΑΙΡΑ  ΘΕΜΑΤΑ 

του Φίλιππου Νικολόπουλου

Αν/τή Καθ. Κοινωνιολογίας

Πανμ/μίου Ινδιανάποληςκαι UINDY Athens-Δικηγόρο,

Μέλους της Δημοκρατικής Αριστεράς

Πολύ σωστά ο πρώτος αιρετός Περιφερειάρχης Πελοποννήσου δίνει προτεραιότητα στο πρόγραμμα επενδύσεων στην Περιφέρειά του, εφ’ όσον πράγματι υπάρχει ειλικρινής επιθυμία αναπτυξιακής ανάκαμψης της περιοχής. Και μιλάμε φυσικά για επενδύσεις, στις οποίες θα συμβάλει τόσο ο δημόσιος τομέας της οικονομίας όσο και το ιδιωτικό κεφάλαιο.

Σήμερα με τις παρούσες συνθήκες, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και ειδικά στη χώρα μας με την τεράστια δημοσιονομική κρίση, δε νοείται αναπτυξιακή πορεία, αν δεν υπάρχει συμμετοχή του ιδιωτικού κεφαλαίου με διάφορες μορφές. Τώρα το πώς η κυβέρνηση (η εκάστοτε κυβέρνηση) και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης θα διαπραγματευθούν  τις συμβάσεις με τους φορείς του ιδιωτικού κεφαλαίου ώστε να διασφαλίζονται επαρκώς τα συμφέροντα της χώρας (εννοούμε και με την οικολογική τους διάσταση) και να μην επιβαρύνονται οι εργαζόμενοι κι όλος ο ελληνικός λαός με τρόπο υπέρμετρο και άδικο, αυτό είναι ένα άλλο σοβαρότατο ζήτημα, για το οποίο δυστυχώς υπάρχουν πλείστες τόσες πικρές εμπειρίες.

Παράλληλα πολύ σωστά από πλευράς περιβαλλοντικού και οικολογικού κινήματος επισημαίνεται ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτό οποιοδήποτε επενδυτικό πρόγραμμα, όταν στο όνομα μεγιστοποίησης των κερδών επιβαρύνει το περιβάλλον και γενικά δεν συμπλέει με  βασικές αρχές μιας οικολογικής κοινωνίας ή τουλάχιστον μιας σοβαρής οικολογικής προοπτικής.

Συνεπώς οφείλουμε να μιλάμε μόνο για ΒΙΩΣΙΜΗ ή ΑΕΙΦΟΡΟ ανάπτυξη (και μάλιστα όχι στα λόγια ή στα κείμενα, αλλά στην πράξη). Η αειφορία πλέον αποτελεί βασική συνταγματική αρχή (άρθρο 24 του Συντάγματος) και αναφέρεται και στους τρεις τομείς παραγωγής (όχι μόνο π.χ. στον πρωτογενή ή τον τομέα του τουρισμού). Και βιώσιμη ανάπτυξη, ως γνωστόν, είναι εκείνη που ικανοποιεί τις ανάγκες της παρούσης γενεάς χωρίς να υποθηκεύει την ικανοποίηση των ιδίων αναγκών για τις μελλοντικές γενιές (κλασσικός ορισμός της Επιτροπής Μπρούντλαντ).

Ωστόσο, στην πράξη αναδύονται δυσκολίες που αφορούν τον ακριβή προσδιορισμό του "αειφορικού", όταν πρόκειται ποσοτικά να γίνει ο προσδιορισμός πάνω σε μία συγκεκριμένη εμπειρική πραγματικότητα. Ως δικηγόροι γνωρίζουμε αυτές τις δυσκολίες και ως προς τη δικαστηριακή πρακτική (ακόμη και του ΣτΕ), δεδομένου ότι απ' την μια πλευρά τα κριτήρια βιωσιμότητας δεν είναι απόλυτα αντικειμενικά κι απ' την άλλη πόλοι δύναμης, οικονομικής και πολιτικής, πιέζουν τα δικαστήρια για έκδοση αποφάσεων προς την κατεύθυνση των δικών τους σκοπιμοτήτων. Μεταξύ οικονομικών συμφερόντων, πολιτικών σκοπιμοτήτων και επαρκούς προστασία του περιβάλλοντος υπάρχει διαρκώς μία ένταση, που εύκολα δεν ξεπερνιέται.

Παρ' όλα αυτά μια ισορροπημένη πολιτική βιώσιμης ανάπτυξης, που δεν θα πέφτει σε ακρότητες ούτε προς την μία (άρνηση επενδύσεων με υπερβολικές ενστάσεις για βλαπτικές παρεμβάσεις στο περιβάλλον) ούτε προς την άλλη κατεύθυνση (ουσιαστικά ενδοτική στάση απέναντι στις κερδοσκοπικές τάσεις του κεφαλαίου και τις πολιτικές, πάσης φύσεως, σκοπιμότητες), είναι εφικτή, ΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΣΧΥΡΗ, ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ, που ξέρει να συνδιαλλάσσεται και να συνεργάζεται  εποικοδομητικά με την κοινωνική βάση, τους οικολογικά ευαισθητοποιη­μένους πολίτες και τους αρμόδιους αδιάφθορους επιστήμονες. Εξάλλου και θεωρητικά η βιώσιμη ανάπτυξη, ως έννοια και πολιτική, βρίσκεται μεταξύ του ακραίου πνεύματος της βαθιάς οικολογίας (deep ecology: "κατεβάστε τους μοχλούς της ανάπτυξης κι απομακρυνθείτε από την ανθρωποκεντρική προσέγγιση") και της κατεύθυνσης του απεριόριστου  αναπτυξιακού ρυθμού με βάση μία διαρκώς ενισχυόμενη τεχνολογία εκμετάλλευσης πόρων.

Η Πελοπόννησος έχει ένα τεράστιο φυσικό, ιστορικό και πολιτιστικό πλούτο, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση αειφορικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, χωρίς  σοβαρούς κινδύνους  για την υποβάθμισή του, αν υπάρχει η πολιτική βούληση για την οποία μιλήσαμε παραπάνω.Το ζήτημα είναι να διαμορφωθούν τα σωστά αναπτυξιακά προγράμματα, πάνω στη βάση επιστημονικών προδιαγραφών, και να υπάρχουν οι πραγματικές δυνατότητες υλοποίηση τους

*αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Αρκαδικό Βήμα" αρ. φ. 224 //  Απρίλιος 2011